Özgül Fobiler

Özgül fobiler, belirli nesnelere karşı veya belirli durumlarda duyulan şiddetli korku hissidir. Kadınlarda erkeklere kıyasla daha sık rastlanır. Özgül fobiler için, erken yaşlarda -çocukluk veya ergenlik- ortaya çıkar diyebiliriz. İleri yaşlarda özgül fobi oluşması nadir rastlanan bir durumdur.

Kişiler çoğu zaman sahip oldukları fobilerin huy ve kişilik özellikleri olduklarını düşünme eğilimindedirler. Bu yüzden destek almaları gerektiğinin farkına varamayabilirler.

Peki bu yaşadığımız korkuların özgül fobi olup olmadığını nasıl anlarız? Belirtileri nelerdir?

• Nefes darlığı
• Çarpıntı
• Göğüs sıkışması
• Titreme ve terleme
• Ağız kuruluğu
• Yüz kızarması
• Bayılacak gibi hissetme

Sık Rastalanan Özgül Fobiler

 Hayvan fobisi:  Kedi, köpek, kuş ve böcekler bu hayvanların başında gelir. Bu fobilerin isimlerini hayvan adlarından almamalarının en büyük nedeni kültürlere göre farklılık göstermelerinden kaynaklanır. Hayvan fobisi bulunduran kişiler gidecekleri yerleri korkularına göre şekillendirirler fakat bu canlıların nereden ve ne şekilde ortaya çıkacaklarının bilinmezliğinden de aşırı sıkıntı ve korku duyarlar.

Yükseklik fobisi:  Bu kişiler günlük hayatlarında yüksek yapılarda bulunamaz, bulunsa bile pencereden bakamaz veya pencereye yaklaşamazlar. Balkonda vakit geçirmek onlar için çok zor ve eziyetlidir. Yükseklik korkusu bulunduran kişilerin çoğu aynı zamanda uçak fobisine de sahiptirler fakat bu iki fobi aynı kategoride değerlendirilemezler.

Uçak fobisi:  Bu kişiler uçağa bindiklerinde veya binmek zorunda kaldıklarında, bulundukları uçağın düşeceğine dair yoğun bir inanç hissederler ve bu durumdan aşırı derecede korku duyarlar.

Uçak fobisi bulunduran kişilerin yükseklik fobisi olmak zorunda değildir.

Klostrofobi (Kapalı Alan Korkusu): Bu kişiler kapalı ve basık alanlarda kendilerini aşırı derecede rahatsız hissederek böyle ortamlarda kilitli kalıp çıkamamaktan, nefes alamayarak boğulabileceklerinden fazlaca korku duyarlar. Bu alanlara örnek olarak asansörler, metrolar, alt geçitler, koridorlar ve sinemalar gösterilebilir. Klostrofobiye sahip kişiler sisli ve kapalı havalardan, boğazlı ve yakalı kıyafetlerden de hiç hoşlanmazlar çünkü boğuluyor hissiyatına kapılabilmektedirler.

Pek çok çeşidi bulunan özgül fobiler genellikle kişilerin hayatlarını etkileyecek düzeydedirler. Kişiler  davranışlarını ve aktivitelerini sürekli olarak kısıtlamak durumunda kaldıklarından bu fobilerinden dolayı oldukça muzdariptirler.

Sanıldığının aksine özgül fobilerin tedavisi imkansız değildir. Siz de fobilerinizin (varsa) hayatınızı fazlaca kısıtladığı kanısındaysanız böyle bir durumda bir uzmana başvurmanızı öneririz.

Duka Psikoloji ailesi olarak sizlere sağlıklı günler dileriz.